LCD Nedir?
LCD (Liquid Crystal Display), Türkçe karşılığı ise Sıvı Kristal Ekran‘dır. Elektrikle kutuplanan sıvının ışığı tek fazlı geçirmesi ve önüne eklenen bir kutuplanma filtresi ile gözle görülebilmesi ilkesine dayanan bir görüntü teknolojisidir. İlk zamanlarda tek renkli ve çok düşük çözünürlüklü olan sıvı kristal ekranlar; hesap makineleri, saatler, cep telefonları vb. basit görüntüleme işlerinde kullanılmıştır. Katot ışınlı tüplere göre az denecek kadar radyasyon salımı, düşük elektrik tüketimi ve az yer kaplaması nedeniyle günümüzde en çok tercih edilen ekran çeşitidir.
CRT ekranlar ile kıyaslandığında çok az elektrik tüketen LCD ekranlar günlük hayatta kullandığımız görüntülü sistemlerin neredeyse tümünde mevcuttur. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte farklı ekran çeşitleri ortaya çıksa da birçok telefon üreticisi halen LCD ekran kullanımından vazgeçmemektedir.
LCD ekran nasıl çalışır?
Bu ekranlar en yalın ifadeyle iki cam levha arasına sıkıştırılmış sıvı kristal örgüsüdür. LCD ekranın arka kısmında bir ışık kaynağı vardır, görüntü bu ışık kaynağından yayılan ışığın, iki cam levha arasında sıkışmış olan sıvı kristal örgüsünden geçerken değişik renklere bürünmesiyle elde edilir.
LCD’nin avantajları nelerdir?
- Renk üretimleri mükemmeldir.
- Renk kontrastları iyi fakat mükemmel değildir.
- Tüketim: LCD panellerin tüketim miktarı CRT’lere göre oldukça azdır. Örneğin 19 inçlik bir CRT Flat monitör ortalama 120 Watt güç tüketirken, LCD monitör en fazla 40 Watt tüketmektedir.
- Geleneksel CRT televizyonlara göre kıyaslandığında çok ince tasarıma sahiptir.
- Fosfor temelli bir teknolojiye sahip olmadıkları için, aynı rengin aynı noktada uzun süre kalmasının yaratacağı sorunlar bu ekranlarda görülmez.
LCD’nin dezavantajları nelerdir?
- Karanlık detayları CRT televizyon ya da monitörlere göre iyi veremeyebilir.
- Maliyet: Ekran alanı başına en yüksek maliyetli görüntüleme seçeneğidir.
- Çözünürlük: LCD’lerin sahip oldukları ekran oranı ve piksel sayısı fabrika çıkışlı doğal çözünürlüğe sahiptir. Belirlenmiş çözünürlük dışına çıkıldığında ekran düzeni bozulur. Cihaz birkaç metod uygulayarak görüntüyü oluşturur fakat bu metodların hepsi görüntünün keskinliğini bozar. LCD’lerin doğal çözünürlükleri dışına çıkıldığında bulanık ve donuk görüntü verir.
- Nokta Aralığı: LCD ekranlar CRT’lere nazaran biraz başarısız kalmıştır. İyi bir CRT monitörde nokta aralığı yani her pikselin arasında mesafe 0.15 mm’lerde olabilirken, LCD’lerde görülen en küçük değer 0.22 mm’dir. Sayısal olarak büyük bir açık olarak gözükse de LCD’ler için bu büyük bir kayıp sayılmaz. LCD’lerin sahip olduğu yüksek Kontrast değerleri çok keskin görüntü sunmaktadır.
- Görüş Açısı: CRT monitörlerin görüş açısı LCD’lere çok daha fazladır. Önceleri pasif matri panellerde çok az olan görüş açısı, aktif matris panellerde çok daha iyi değerlere ulaşmıştır. Bu başarı yine de tatmin edici seviyelerde değildir. Bunun en güzel testi CRT ve LCD ekranda yan yana video izleyerek anlaşılır. Köşelerde kalan kişiler görüntüyü karanlık ve soluk göreceklerdir.
- Tepki Süresi: Tepki süresi, bir komutun alındıktan sonra ekranda görüntülenmesine kadar geçen süre olarak tanımlanır. CRT monitörlerde bu değer 0.1 Ms’nin altında görülebiliyorken LCD ekranlarda en düşük 1 Ms seviyelerindedir. Hızlı tepkime istenen yerlerde, mesela oyunlarda CRT ekranlar avantajlıdır. Ayrıca, LCD ekranlarda yakalanan bu değer; sürekli olarak aynı kalmıyor. Bahsi geçen 1 Ms’lik değer gri tonları arasındaki geçiş süresine bağlı olarak hesaplanır. Siyah – Beyaz geçişleri arasında ise bu değer 25-30 Ms’lere varabilmektedir. Bu nedenden dolayı profesyonel oyuncular FPS (First Person Shooter) tarzındaki oyunlarda CRT monitörleri tercih etmektedir.